Parking je noćna mora koju beogradski svet svakodnevno proživljava. Istu tu muku mučili su stari Beograđani početkom pedesetih godina prošlog veka, tj. sa procvatom auto-industrije. Stoga, razrađen je do tančina plan o izgradnji savremene, višenamenske garaže u centru grada, koja će se ispostaviti kao ubedljivo najveća i najmodernija u ondašnjoj Jugoslaviji.

Najveća garaža u zemlji

Početkom juna 1951. godine izliven je temelj najveće i najsavremenije garaže u ondašnjoj zemlji i to u bloku tadašnjih ulica 29. novembra, Cvijićeve, Kralja Dragutina i Lisinske u Beogradu. Naum je bio da se njenim podizanjem najzad reši pitanje parkiranja sve većeg broja putničkih automobila. Zidanje garaže od 250 parking mesta bilo je u režiji Ministarstva inostranih poslova FNRJ, koje je uložilo preko 100 miliona dinara, dok je za radove zadužilo građevinsko preduzeće “Dunav” iz Beograda.

Bez penala

Kako bi se radovi što pre priveli kraju, tj. da se ne bi prekoračio zadati rok, gradsko građevinskog preduzeće “Duvan” je trebovalo i nabavilo mešalice domaće proizvodnje iz Slovenije, koje su se u praksi daleko bolje pokazale nego one uvezene iz inostranstva. To se ispostavilo kao pun pogodak, jer je novi i moderni objekat na vreme ugledao svetlost dana - prvih dana meseca marta 1952. godine. 

Novoizgrađena hala je bila izuzetno prostrana i gotovo dva i po puta veća u odnosu na onu nadomak Doma garde na Topčideru, gde je 1948. godine primljeno preko 2000 zvanica za Peti kongres KPJ, kada je izglasano čuveno NE Staljinu. Opskrbljena silnim staklenim površinama, sunčevi zraci su po danu obezbeđivali svu neophodnu svetlost, dok su se noću masivni i snažni reflektori starali da vozači jasno vide gde mogu da se uparkiraju svoja putnička vozila.

Na sve se mislilo

Da ne bi tokom zime zaposleni cvokotali zubima, postavljen je jedan vid “centralne klimatizacije”, tako da su sve prostorije ravnomerno zagrejavale toplim vazduhom. Istovremeno ispod površine položene su vodovodne i kanalizacione cevi, dok su u zidovima sprovedene električne i telekomunikacione instalacije. Neprekidno snabdevanje hladnom i toplom vodom je značilo da su automobili mogli da se peru na licu mesta, što je bio slučaj sa svakim četvorotočkašem tokom snežnih i ledenih dana, jer u suprotnom rampa na ulasku bi bila spuštena.

U istoj ravni sa parkingom postojali su boksevi gde su se obavljali sve moguće popravke na automobilima. Podzemni deo garaže bio je rezervisan za skladištenje alata, guma i svog drugog materijala potrebnog za funkcionisanje ovog preduzeća. Kako se radilo o kompleksnom i višenameskom objektu, na snazi su bile sve moguće higijensko-zaštitne mere. Osigurano je da radnici iz svih odeljanja imaju preko potrebna sredstva, od prve pomoći do vatrogasne opreme, kao i svlačionice, te tuš-kabine.

U neposrednoj blizini ove goleme građevine kolovozi i trotoari, takođe, nisu bili zanemareni. Uređeni su tako da može više automobila da se parkira, dok je plac na kome je garaža počivala bio opasan zelenom površinom i mladicama.

Od garaže preko “Depoa 2” do prehrambenog lanca

Nakon što je kroz najveću garažu prošlo stotine i stotine hiljada automobila, ona je postaje tzv. “Depo 2” GSP-a, koji je koristila “Elektrograđevinska operativa” ovog preduzeća. Godine 2017. stari pogoni i depoi GSP-a postali su predmet javnog nadmetanja. Stariji i daleko poznatiji “Depo” na Bulevaru kralja Aleksandra prvi je dobio nove vlasnike, a potom i “Depo 2” na uglu Cvijićeve i Bulevara despota Stefana. Novi zemljoposednik? Nemački trgovinski lanac “Lidl”. 

 

Jednog kišnog decembarskog jutra 2021. godine, uz gangulu saobraćaja, teška mašinerija je upalila motor i neumoljivo krenula da ruši nekadašnju najveću garažu u staroj Jugoslaviji, odnosno bivši “Depo 2”. Ako je verovati gradilišnoj tabli, prva “Lidlova” prodavnica u centru grada osvanuće do kraja 2022. godine.